Dziś po raz trzeci obchodzimy nowe święto państwowe, upamiętniające Polaków, którzy ratowali Żydów w czasach Zagłady. Należała do nich rodzina Wolskich, ochockich ogrodników, którzy w schronie „Krysia”, wybudowanym pod szklarnią, przez dwa lata ukrywali łącznie ok. 40 osób narodowości żydowskiej. Wśród nich był historyk Emanuel Ringelblum wraz z żoną i synkiem; tutaj powstałą część jego prac poświęconych m.in. stosunkom polsko-żydowskim pod okupacją niemiecką.
Wskutek denuncjacji do kryjówki 7 marca 1944 roku wkroczyli hitlerowcy. Kilka dni później zabili ukrywających się Żydów, a także dwóch spośród udzielających im pomocy Polaków: Mieczysława Wolskiego i jego siostrzeńca Janusza Wysockiego. Po 45 latach, 4 czerwca 1989 roku, Yad Vashem: World Holocaust Center, Jerusalem przyznało tytuły Sprawiedliwych wśród Narodów Świata pośmiertnie Wolskiemu i Wysockiemu oraz seniorce rodu Małgorzacie Wolskiej, a także siostrom Mieczysława: Halinie Wolskiej-Michaleckiej i Wandzie Wolskiej-Szadurskiej.
Hektarowe gospodarstwo Wolskich, gdzie rozegrały się te wydarzenia, nosiło wówczas adres Grójecka 81 i znajdowało się blisko ocalałego z pożogi budynku, w którym obecnie działa Ośrodek Kultury Ochoty OKO. Na ścianie sąsiedniego bloku przy Grójeckiej 77 wisi też od 30 lat tablica poświęcona bohaterom tej historii. Nie to jednak jest ani reprezentacyjne, ani dobrze wyeksponowane miejsce, przez co mało komu przypomina ona o dziejach rodziny Wolskich. Dramat rozegrał się też nieco dalej na południe niż sugeruje tablica – dokładne usytuowanie posesji Wolskich ukazują załączone ilustracje.
Dużą część obszaru dawnych upraw i sadów w gospodarstwie Wolskich zajmuje obecnie skwer osiedlowy, położony między blokami Grójecka 77 i 79a oraz Banacha 14, 18 i 22. W planie miejscowym rejonu Ochota Centrum ustalono, że ma on pozostać terenem zieleni lub usług kultury. Nasz radny Aleksander Kopiński wystąpił zatem z wnioskiem, by nadać temu zieleńcowi nazwę: skwer Rodziny Wolskich. Pomysł poparły burmistrzynie Ochota – dzielnica m.st. Warszawy. Liczymy, że dzięki temu uda się przybliżyć mieszkańcom naszej dzielnicy historię ochockich ogrodników i wojenny rozdział dziejów Ochoty.
Historia rodziny Wolskich w bazie Instytutu Yad Vashem: http://db.yadvashem.org/righteous/righteousName.html…
Interpelacja ws. nadania nazwy skwerowi: https://bip.warszawa.pl/…/20E2B3D1-5D79-4BEA-AD89-DF9197FE0…
Polscy Sprawiedliwi / Portal Muzeum POLIN, Żydowski Instytut Historyczny, PL1918, Instytut Pileckiego, Muzeum Polaków Ratujących Żydów/ Museum of Poles Saving Jews
