//Święto samorządu lokalnego

Święto samorządu lokalnego

Dziś obchodzimy Dzień Samorządu Terytorialnego, ustanowiony na pamiątkę pierwszych po II wojnie światowej wolnych wyborów do rad gmin z 27 maja 1990 roku. Z tych 30 lat ostatnia dekada to także nasza działalność w Radzie Dzielnicy Ochota.

Ale nowoczesna demokracja lokalna ma w Polsce oczywiście dłuższą tradycję, związaną z okresem międzywojennym. Jej architektonicznym pomnikiem jest monumentalna siedziba Związku Zawodowego Pracowników Samorządu Terytorialnego Rzeczypospolitej Polskiej, zbudowana w latach 1934-1936 w Alejach Jerozolimskich 85 (obecnie 91) według projektu Leona Marka Suzina i Bohdana Krzemienieckiego. Nad wejściem do gmachu umieszczono płaskorzeźbę w stylu art déco – dzieło Aleksandra Żurakowskiego – z inskrypcją charakterystyczną dla tamtej epoki: „Przez samorząd i pracę społeczną do potężnej Polski”.

Zaraz po wojnie w budynku miało siedzibę Polskie Stronnictwo Ludowe oraz redakcja „Gazety Ludowej”, wydawanej przez partię Stanisława Mikołajczyka. Po sfałszowanych wyborach do Sejmu w styczniu 1947 roku i ucieczce Mikołajczyka z kraju to jedyne niezależne od komunistów legalne ugrupowanie polityczne zostało rozbite, a formalnie włączone do satelickiego ZSL. Przekształcono także hasło na fasadzie budynku, dodając na końcu słowo „Ludowej”.

Później mieściły się tutaj biura wielu fasadowych związków zawodowych, m.in. pracowników gospodarki komunalnej, przemysłu drzewnego i terenowego, a przede wszystkim oficjalnej „czapy” całego „ruchu związkowego” w PRL: Centralnej Rady Związków Zawodowych. W połowie lat 60. budynek przeszedł remont (jednocześnie ulicę przed nim poszerzono o drugą, północną jezdnię). Prawdopodobnie wtedy taras na siódmej kondygnacji, cofniętej od ulicy, zabudowano stalowo-szklaną konstrukcją, która do dziś szpeci gmach.

Kilka lat temu odnawiając piaskowcową elewację, przywrócono pierwotne brzmienie inskrypcji nad wejściem. Obecnie budynek należy do miasta Warszawa i służy jako powierzchnia z lokalami na wynajem.